In september 2017 werden wij, Laksmi Venkatesha Murthy uit India (roepnaam Chai of Chaitra) en Carin Poell uit Amstelveen gekoppeld aan elkaar om samen Nederlands te oefenen.
Carin is 13 jaar taalcoach en Chai woont nu iets meer dan twee jaar in Nederland.

Vanaf het eerste moment klikte het tussen ons. We deelden dezelfde interesses, zoals kunst en muziek en vonden al snel veel onderwerpen om over te praten. De ene week bij de één thuis en de week erna bij de ander.
Chai’s technische taalvaardigheid was al hoog omdat ze zeer intensieve cursussen had gevolgd aan de UVA en VU, maar het spreken haperde nog wel eens.
Chai heeft een prachtige hond Arya die ze dagelijks uitliet en tijdens die wandelingen sprak ze geregeld met de andere hondenbezitters. Ook met haar buren oefende ze Nederlands, maar het probleem was dat Nederlanders graag hun Engels met háár wilden oefenen.
 
Wij hebben van het begin af aan zoveel mogelijk vermeden Engels te gebruiken, maar helemaal ontkom je er niet aan. Chai overwon haar aanvankelijke schroom en ging praten zonder angst om fouten te maken. Het ging steeds makkelijker en dus ook beter!
 
Chai wilde graag gaan werken in Nederland en begon met solliciteren. Toen bleek dat het feit dat zij 2 jaar geen baan had gehad, een beetje tegen haar werkte.
We hebben toen besproken dat ze misschien meer de nadruk moet leggen op het feit dat ze in die 2 jaar zo goed Nederlands had geleerd dat ze in feite tweetalig was.
Dat heeft ze gedaan en vond inderdaad vlak daarna een baan in Hilversum.
Herhaaldelijk krijgt ze nu te horen hoe geweldig men het vindt dat ze zo goed Nederlands spreekt.
 
Helaas hield daardoor ons wekelijks contact op, maar we treffen elkaar nog wel voor een kop koffie of zo.

Het is dinsdagavond half zeven, voorlezer Tijmen Boumans is onderweg door de sneeuw naar zijn voorleesgezin, de familie Rahman. Hun zoon Alfian van zes jaar kijkt uit naar de komst van Tijmen. Want dat betekent gezellig met elkaar boekjes lezen op de bank!

Toen de ouders hoorden over de VoorleesExpress, wisten ze meteen dat dit precies was wat hun zoon Alfian nodig had. Van oorsprong komen ze uit Indonesië en alhoewel ze redelijk Nederlands spreken vinden ze de uitspraak best lastig. En ze willen niet dat hun zoon de uitspraak van de woorden verkeerd aanleert.

Ook wisten ze niet zo goed hoe ze hun zoon moesten voorlezen. Ze kijken elke keer goed hoe Tijmen dit doet. En proberen dit zelf ook zo te doen. Zo hebben ze al heel wat opgestoken van het voorlezen van Tijmen gedurende de afgelopen weken.  Tijmen is een kei in interactief voorlezen, waarbij hij de ouders af en toe betrekt bij het voorlezen, zodat ze ook gezellig mee kunnen doen.

De ouders zien een duidelijke meerwaarde in de VoorleesExpress qua taalontwikkeling van Alfian. “Voorlezen is echt belangrijk voor het ontwikkelen van de taal”, zo zegt de moeder. Ze merken dat hij de taal nu beter begrijpt. En door het voorlezen van Tijmen is z’n woordenschat behoorlijk gegroeid. 

Samen lezen
Nu dat Alfian in groep 3 zit, kan hij ook al een klein beetje lezen. Daarom leest Tijmen ook af en toe samen met hem een boekje: de ene pagina leest Alfian, de andere pagina leest Tijmen. Zo lezen ze eigenlijk voor elkaar voor, en daar hebben ze reuze veel lol aan samen!

“Als meester Tijmen komt, is het altijd leuk”, zegt Alfian met een dikke grijns. Je ziet overduidelijk dat Tijmen en Alfian het heel goed met elkaar kunnen vinden en dat hij elke week uitkijkt naar z’n komst. Het leukste boek vindt hij “Kom gauw, Pauw”.

Tijmen is al geruime tijd verbonden aan de VoorleesExpress. De familie Rahman is de derde familie waar hij voorleest! Hij is gaan voorlezen omdat hij werken met kinderen erg leuk vindt, maar vooral “omdat je op deze manier een kind écht kunt helpen met het verbeteren van het Nederlands, zodat ze beter kunnen meekomen op school”, dat is z’n drijfveer.

VoorleesExpress Amstelland
De VoorleesExpress Amstelland zorgt ervoor dat kinderen met een taalachterstand extra aandacht krijgen. Een half jaar lang komt een voorlezer bij hen thuis om voor te lezen, een spelletje te doen of samen liedjes zingen. Met de ouders werkt de voorlezer ernaar toe dat taal en leesplezier een vaste plek in het gezin krijgen.

​Wij zijn altijd op zoek naar vrijwilligers in Amstelveen, Aalsmeer en Uithoorn. Je kunt aan de slag als voorlezer bij een gezin. En als je het leuk vindt nauw samen te werken met de voorlezers en de gezinnen, kan je ook coördinator worden.
​
Meer weten: Neem contact op met Jenny Fatisis, Projectleider VoorleesExpress Amstelland. Dit kan per mail, [email protected] of telefonisch via 06-829 69 829 of 020-760 0054.

Voor de ontmoeting met taalkoppel Ruba Alafaghani en Cornelia Punch stelt Cornelia haar huis open en verwelkomt ons met thee en appeltaart. Ruba heeft onlangs haar staatsexamen gehaald en dat moet nog even gevierd worden! Het wordt gelijk duidelijk dat ze hier naartoe hebben geleefd samen.
 
Doelen stellen
Ruba en Cornelia zijn sinds 1,5 jaar een taalkoppel bij Vluchtelingenwerk Amstelland, ook haar man Hassan wordt begeleid door Cornelia. “We spreken telkens samen een doel af”, zegt Cornelia, “dan werken we ergens naartoe en nu konden we heel gericht aan de slag met het staatsexamen van Ruba.”
“Ik vind het zo bijzonder wat Cornelia voor ons doet, zonder haar had ik dit nooit gekund. De lessen op school zijn goed en daar leer ik veel. Mijn docent Corinne heeft mij altijd aangemoedigd. Toen ik in haar staatsexamen klas kwam zei ze altijd tegen mij, ‘ik weet zeker dat je je doel zal bereiken’, maar om te oefenen moet je toch meer praten, want ik wil nog veel meer doelen behalen.” Ruba (36) is nu 3 jaar met haar man en 4 zonen in Nederland en wil graag volgend jaar starten met een opleiding om uiteindelijk met kinderen te kunnen werken. En daar doet ze veel voor, ze werkt bij de Hema en probeert elke dag buiten de lessen zelf nog 2 uur te leren. “Mijn Nederlands moet beter worden voordat ik aan een opleiding kan beginnen, maar ik wil zelfstandig kunnen zijn.”
“Ze is heel leergierig”, zegt Cornelia, “als we bijvoorbeeld moeilijke woorden bespreken wil ze die gelijk zelf kunnen gebruiken.”
 
Taal leren
Toen ze net 3 maanden in Nederland waren moest Ruba met de jongste zoon naar het ziekenhuis. “Ik begreep niks van wat de dokters in het ziekenhuis zeiden, daar heb ik besloten dat ik alles wilde begrijpen en nooit meer in dezelfde situatie terecht wilde komen.” Cornelia vult aan, “het is belangrijk dat ze de taal ook ergens kunnen oefenen, in een omgeving waar dat kan. Bedrijven en universiteiten zouden hier meer in kunnen betekenen. Zo leren ze gelijk meer van bijvoorbeeld de Nederlandse bedrijfscultuur kennen en dat is heel belangrijk om je ergens thuis te gaan voelen.” Ruba: “een taalcoach helpt echt heel veel, maar je moet zelf ook echt werken, niet alleen op school.” Cornelia heeft ook nog een tip voor taalcoaches, ze vindt het belangrijk dat er een appèl wordt gedaan op de intelligentie van iemand. “Ik stel ook zelf materiaal samen waar zij echt wat aan hebben. Begrijpelijke taal, maar het mag ook uitdagen! Probeer ook aan te sluiten bij onderwerpen waar ze het op school over hebben. Ik kijk wat zij nodig hebben.”
 
Taalcoaches gezocht!
“De toevoeging van een taalcoach is enorm voor vluchtelingen”, zegt taalcoachcoördinator Jozien Brits. Ze coördineert zo’n 80 koppels. Coaches worden na een kennismakingsgesprek gematcht aan een taalmaatje en krijgen ondersteuningsmateriaal en tips. “Ongeveer vier keer per jaar organiseren we, soms in samenwerking met Stichting Wereldbuur, een bijeenkomst over verschillende onderwerpen. Zo hadden we laatst een workshop over inburgeren georganiseerd samen met het SVI. Voor taalcoaches is het ook heel fijn om elkaar te ontmoeten en verhalen uit te wisselen tijdens deze ontmoetingen.” Op dit moment is Stichting Vluchtelingenwerk weer op zoek naar enthousiaste nieuwe coaches. Heb jij interesse? Kijk dan eens op de website www.stichtingvluchtelingenwerkamstelland.nl of mail naar [email protected]. 

Ze volgden een speciale opleiding om zichzelf te leren presenteren en hun eigen verhaal duidelijk te vertellen. De acht nieuwe Taalambassadeurs zijn helemaal klaar om hun belangrijke taak - anderen vertellen hoe waardevol het is om te kunnen lezen en schrijven - te vervullen. Aalsmeerder Ab Spoor is samen met 7 anderen officieel benoemd tot Taalambassadeur voor Noord-Holland. Zelf werkt hij bij het ROC van Amsterdam hard om zijn taal-, en digitale vaardigheden te verbeteren. Hij gaat zich nu vrijwillig inzetten om anderen te stimuleren hetzelfde te doen.
 
Iedere Taalambassadeur heeft zijn of haar eigen reden om dit belangrijke vrijwilligerswerk te willen doen. Ab Spoor uit Aalsmeer weet uit eigen ervaring wat het is om niet goed te kunnen lezen en schrijven. Ab heeft 50 jaar in het bloemenvak gewerkt en heeft alles geleerd doordat mensen vertelden hoe hij het moest doen en door goed te kijken als dingen werden voorgedaan. “Gelukkig heb ik een heel goed geheugen, dus als iets me verteld wordt vergeet ik het niet meer. Ik kon wel lezen, maar het gaat langzaam.” Vorig jaar wees zijn vrouw hem op het Taalpunt in de bibliotheek in Aalsmeer. “Ze dacht dat doet hij nooit en toen deed ik het toch. Mijn doel was om zelf te kunnen ‘computeren’, dat deed mijn vrouw allemaal.” Nu gaat hij als ambassadeur zelf vertellen hoe belangrijk het is om goed te kunnen lezen en schrijven. Zijn motto is dan ook: “Je moet je nergens voor schamen!” Voor alle acht geldt dat ze op hun eigen manier een steentje bijdragen om te proberen het enorme aantal van 2,5 miljoen mensen in Nederland die moeite hebben met lezen, spreken, schrijven, rekenen, of digitale vaardigheden, te verminderen.
 
De nieuwe Taalambassadeurs ontvingen hun certificaat uit handen van Martin Linthorst, bestuurslid Stichting ABC, die zich al jaren bezighoudt met laaggeletterdheid. Hij benadrukte het belang van hun taak: “Je zou misschien denken dat het aantal laaggeletterden daalt. Maar helaas is dat niet zo. Het worden er steeds meer. Voor ons als stichting zijn de Taalambassadeurs ons kapitaal. Zij kunnen als geen ander vertellen hoe het voelt om je buitengesloten te voelen doordat je niet goed kunt lezen of schrijven. Ik ben trots op deze mensen. Niet alleen omdat ze hun verhaal durven delen, maar ook omdat ze persoonlijk groeien op een manier die echt fantastisch is.”
 
Bij het Taalpunt in Aalsmeer kan iedereen die beter wil leren lezen, spreken en schrijven terecht. Herken je het verhaal van Ab, loop dan binnen bij het Taalpunt Aalsmeer in de bibliotheek, elke dinsdag van 10.00 – 13.00. Of mail naar [email protected]. Ook kan Ab met zijn ervaringen de drempel over laaggeletterdheid binnen jouw organisatie verlagen. 

Bij het Taalhuis is iedereen welkom die beter Nederlands wil leren lezen, spreken of schrijven. Je kan er informatie en advies krijgen én aan de slag met een taalcoach. Zo zijn Elham en Truus sinds afgelopen zomer een taalkoppel in Amstelveen.
Truus (70) en Elham (39) ontmoetten elkaar aan de balie van het Taalhuis. Voor het project Wereldbuur verbindt Truus als bemiddelaar taalkoppels aan elkaar. Elham, afkomstig uit Iran, liep op advies van een vriendin binnen met een taalvraag. Naast haar Nederlandse lessen bij de Volksuniversiteit wilde ze de taal ook graag meer in de praktijk brengen.
Elham vertelt dat het nu heel lastig is om Nederlands te oefenen en noemt een voorbeeld in de supermarkt. “Zodra iemand merkt dat ik ook Engels spreek, schakelen Nederlanders direct over, maar dan kan ik mijn Nederlands niet meer oefenen. Met Truus krijg ik de kans om van alles te vragen en oefenen.” Zo hebben ze laatst een gesprek geoefend dat Elham graag met de kleuterjuf van haar dochter wilde voeren. “Nu voel ik me veel zekerder daarover”, zegt ze.
 
Flexibel
Truus vindt het als matcher zelf ook leerzaam om taalcoach te zijn, ze ziet zo wat koppels tegenkomen als ze aan de slag gaan. Het is een win-win situatie zegt ze. “We leren elkaars cultuur kennen en ik hoop haar te kunnen helpen.” Het Taalhuis is door de vele taalvragen op zoek naar nieuwe taalvrijwilligers en Truus zou ook graag meer jonge mensen zien. Ze ziet aan haar kinderen hoe normaal vrijwilligerswerk al is voor jonge mensen en hoopt dus ook anderen te kunnen interesseren als taalcoach. “Het is ontzettend flexibel”, zegt ze, “het is maar 1,5 uur per week, je kan zelf kiezen waar en wanneer je afspreekt en je krijgt goede ondersteuning en diverse trainingen.”
 
“Ik waardeer dit heel erg”
Elham geeft aan hoe bijzonder ze het vindt dat Nederlanders dit doen. Dat mensen op deze manier bereid zijn om hun tijd te spenderen en anderen te helpen de Nederlandse taal te leren. “Ik waardeer dit heel erg”, zegt ze. Het is niet alleen belangrijk voor haar dochter die net naar school gaat en die ze wil kunnen helpen, maar ook om elkaar te begrijpen, legt ze uit. Om een cultuur en de mensen echt te leren kennen moet je de taal spreken, de geschiedenis weten. “Dat is een vorm van respect voor de mensen die hier wonen, ook al is het tijdelijk”. En daarvoor moet je mensen zelf ontmoeten en is ze dankbaar voor het contact met Truus. Elham wil hier graag blijven, de schone lucht in tegenstelling tot de smog in Teheran spreekt haar aan. Haar vroegere beroep in de textielindustrie in Iran zal ze hier niet makkelijk kunnen uitoefenen, maar ze zou ook graag vrijwilligerswerk gaan doen zodat ze nog meer Nederlands kan oefenen. En daarmee op zoek te gaan naar een nieuwe baan!
 
Dikkie Dik
“Dit taalprogramma helpt buitenlanders en Nederlanders van elkaar te begrijpen. Nederlanders zien wat de problemen zijn om te integreren en hoe moeilijk het is in een andere cultuur en een andere taal te leren”, vult Elham nog aan.
Naar de bieb gaat ze ook al met haar dochter, Dikkie Dik wordt al voorzichtig voorgelezen: “mijn dochter verbetert mij al, mam, dat moet je niet zo, maar zo zeggen!”
 
Voor meer informatie over het Taalhuis of om taalcoach te worden kan je contact opnemen via [email protected].